Gizartearen parte-hartzea funtsezko oinarria da gizarteen eraikuntzan, eta alderdi garrantzitsua da jakitea nork sustatu beharko lukeen, administrazioek (top-down) ala herritarrek berek (bottom-up). Artikulu honen bidez jakinarazi nahi da zeintzuk diren elementu nagusiak eta nola hartu behar diren kontuan, partaidetza komunitarioari buruzko bottom-up ekimenek eragin soziala izan dezaten.
Artikuluan La Verneda-Sant Martí Helduen Eskola da ikerketaren subjektua. Eskola hori 70eko hamarkadaren amaieran sortu zen, eta Bartzelonako auzo behartsuenetako batean dago, baina auzo hori bera aldatuz joan da urteen poderioz. Artikuluan azaltzen da pertsonek berek lortu zutela beren komunitatea eraldatzea, auzoen arteko topaketarako eta elkarrizketarako espazio parte-hartzaileak sortu zituztelako, non ideologia desberdinak kontuan hartzen ziren, edozein premiari erantzun ahal izateko. Horregatik guztiagatik, eskola hori egokia da behetik sustatutako parte-hartze komunitarioan eragin soziala lortzen duten funtsezko elementuak identifikatzen saiatzeko.
Datuak biltzeko metodologia komunikatiboarekin bat etorriz, 5 elkarrizketa sakon egin ziren, ikuspegi komunikatibo batekin, analisi dokumental batekin eta literatura zientifikoaren berrikuspen batekin. Horretarako, La Verneda-Sant Martí Helduen Eskolaren jatorria ezagutzen zuten inplikatuak zeuden. Eskolaren koordinazioarekin lankidetzan, ikerketako subjektuei ikerketaren helburuaren berri eman zitzaien, eta parte hartzeko eskatu zitzaien. Azkenean, 40 eta 85 urte bitarteko gizon batek eta lau emakumek hartu zuten parte. Elkarrizketatutako pertsonetako bik eskolarekin kolaboratzen dute, eta beste hiru emakumeak parte-hartzaileak dira.
Jarraian, azterlanetik ateratako ondorioak azalduko ditugu:
Hasteko, elkarrizketa eta adostasuna dira harremanen bitartekoak. Berdintasunezko elkarrekintzetan oinarritzen dira, eta argudiaketa da erabakiak hartzeko bitartekoa. Behetik sustatutako partaidetza komunitarioak eragin soziala izatea lortzeko modurik onena ahotsen aniztasuna mugimenduaren baitan sartzea da. Horretarako, hasieratik oinarrizko irizpide batzuk ezarri eta, aldi oro, hasierako irizpideak berrikusi dituzte, baita berriak gehitu ere, beharra agertzen zitzaienean. Gainera, testigantzek adierazten dute eskolaren edozein erabaki baliozko argudioekin hausnartzen dela, eta hezkuntza-komunitateak hartzen duela, parte-hartzaileek koordinatutako erabakiguneetan.
Jarraitzeko, eskolaren jatorria oso garrantzitsua da, elementu nagusietako batekin lotzen baitu: lidergo dialogikoarekin. Haren ezaugarri nagusietako bat da hura gauzatzen duena taldeko pertsona bakoitzaren lidergo-gaitasunak bilatzen ari dela gaitasun horiek indartzeko, eta gero eta lider gehiago sortzen ari dela eskolako une desberdinetarako. Emaitzetan argi ikus daiteke hasieratik horrela gertatu dela.
Eskola-emaitzetan ikus daiteke sortu zen antolaketa-oinarri sendoari esker ez dagoela mugimendua kaltetzen duen botere-desberdintasunik edo botere-inposaketarik. Gainera parte-hartzaileen eskaeren aniztasuna kontuan hartuz gero, horiek eskolan parte hartzeari zentzu handiagoa aurkituko diote.
Bukatzeko, komunitatearen borondaterik gabe, ezin izango lukete hainbat jarduera eta ekintza egin parte-hartzaile ugarirentzat, betiere ahalik eta pertsona gehienengana iristeko helburuarekin, beren eta komunitateen bizitzak hobetzeko hezkuntza-prestakuntza nahi eta/edo behar duten pertsonengana. Gainera, testigantzetan identifikatzen dugu pertsonek parte hartzea erabakitzen dutela, beren bizitzako alderdiak hobetzen dituztelako. Pertsonak solidarioak izanez gozatzen dutelako joaten dira eskolara.
Egilea: Laura Gutierrez
