Ia guztiok gogoratzen dugu talibanek monumentu historikoak suntsitu zituztela eta, kritiken aurrean, nazioarteko komunitatea gaitzetsiz erantzun zutela. Halaber, badakigu noraino egin zioten uko zientziari eta euren eskoletan ebidentzietan oinarririk ez zuena irakasten zutela, hots, sinesmenetan oinarritutakoa. Beraz, talibanak nazioarteko zientzia-komunitatearen ezagutzen kontra daudela erakusten duten ebidentziak kontaezinak dira, eta ez dago zientziaren alde zeudela erakusten duen ebidentzia bakar bat ere.

Galileoren garaitik (eta lehenagotik), badakigu dogmatismo txarrenetarikoa ebidentzia zientifikoen kontra dagoena dela, ez bakarrik ezagutza pobretzen duelako, baizik eta zientziaren erabilera egokiaren bidez lortzen diren giza hobekuntzei ere kalte egiten dielako. Finlandiak emaitza onak ditu duela zenbait hamarkada erabaki zutelako irakasleen hasierako eta etengabeko prestakuntza guztia ebidentzia zientifikoetan oinarritu behar zela. Espainian, berriz, prestakuntza ebidentzia horien aurkaritzan oinarritzen zen. Zorionez, ebaluazioen nazioartekotzea eragiten ari da ebidentzien kontra zeudenek ere orain defendatzen dituztela esatea. Jakina, oraindik ere zenbait erresistentzia daude, baina gero eta ahulagoak. 

Dogmatismo kaltegarri hori ebidentzietan oinarritzen ez denez, ebidentzietan oinarritzen direnak dogmatikoak direla adierazten du, eta horrela hobetzen dituztela hezkuntza-emaitzak, haietan oinarritzen ez direnek baino askoz gehiago. Euren burua irekitzat jotzera ere ausartzen dira, Galileoren aurka zeudenak bezain itxiak badira ere. Zientziak ebidentziak ematen dizkigu eta haietan oinarritzen da. Halaber, ez du egia absoluturik; aitzitik, egiak ditu, eta hala izaten jarraitzen dute ebidentzia hobeek gezurtatzen dituzten arte. Hala ere, dogmatismo mota horrek gezur bat esaten du: zientziak baieztatzen duela bere egiak absolutuak direla, eta hori esan dezakete; izan ere, haien ikuspegia ebidentzietan oinarritzen ez denez, edozer gauza baiezta dezakete, eta horrela haur guztien hezkuntzarako benetako eskubideari kalte handia egiten diote.

Egilea: Sandra Racionero

Psikologian eta Curriculumean doktorea, Wisconsin-Madison Unibertsitatean