(Periodico Educacion-etik itzulita)
Hezkuntza-esperientzia batzuek, hala nola ikaskuntza-komunitateek eta hezkuntza-jarduera arrakastatsuek, ebidentzia zientifikoetatik desberdintasunak murriztea eta aukerak irekitzea lortzen duten bitartean, zenbait kazetarik interes handiagoa dute Umberto Ecok deskribatu zuen lohiaren makina elikatzeko – susmoak, difama eta ibilbideak sortzen dituen hori – egia kontatzeko baino. Lorpenetan jarri beharrean, nahiago dute titular sentsazionalistak eraiki, zurrumurru, testigantza isolatu eta karikaturetan oinarrituta.
Eta ez da lehen aldia. Kazetari horiek berek parte hartu zuten (eta egiten jarraitzen dute) kanpaina mediatikoetan, eta kanpaina horiek, neskatoen bortxaketen, abusuen eta estalketen benetako erantzuleak seinalatu beharrean, arreta desbideratu zuten biktimei laguntzen zietenen aurka. Eta orain, vendetta logika horretan harrapatuta, kalumnia horiekin aurrera jarraitzea erabaki dute, hori guztia suntsitzea bada ere. Kontzienteki edo inkontzienteki, erabaki horretan baxutasun profesional eta pertsonal kezkagarria islatzen dute: berdin zaie, bide horretan, haurren eta haien familien hezkuntza hobetzen ari diren proiektuak suntsitzen dituzten, egoera txarrenetan daudenak barne. Berdin zaie emanaldi horiei esker lehen aldiz beste bizitza bat lortzeko aukera dutenen ametsak suntsitzen badituzte. Herri-jakituriak dioenez, “garaiz erretiratzea garaipena da” eta “zuzentzea jakintsuena da”, baina “hiltzen hiltzea” nahiago dute. Bakoitzak atera ditzala bere ondorioak.
Kazetaritzak zentzua du zorrotz informatzen duenean, ez lohiaren makinaren engranaje bihurtzen denean. Are gutxiago hedabide publiko batetik egiten bada. Herritarrek ezin dute onartu gure baliabideak erabiltzea gehien behar duguna eraisteko: desberdintasunak hausten dituen eta haurrei etorkizuna irekitzen dien hezkuntza, kalteberenak barne. Izan ere, zilborrari bakarrik begiratzen diotenentzat pentsaezina dirudien arren, garrantzitsuena haurrak dira, eta horiek merezi dute gorago hegan eginaraztea eta beren etorkizuna arriskuan jartzea axola ez zaienengandik babestea.
Izan ere, azken hamarkadetan, ikaskuntza-komunitateek eta hezkuntza-jarduera arrakastatsuek milaka haurren, familien eta irakasleen bizitza eraldatu dute. Nazioarteko komunitate zientifikoak onartutako jarduerak dira, dozenaka argitalpenetan jasoak, datu-base akademiko nagusietan indexatutako aldizkari zientifikoetan. Eskola-errendimendu akademikoan eta -bizikidetzan eragin sozial handiena erakutsi duen ebidentzia zientifikoa da. Eta emaitzek beren kabuz hitz egiten dute. L’Hospitaleteko Joaquim Ruyra Eskola, 2017ko Irakaskuntza Saria jaso zuena, edo Terrassako Escola Mare de Déu de Montserrat, 2018ko Irakaskuntza Saria jaso zuena, dira eragin horren adibide nabarmenak. Aldaketa horiei esker, historikoki baztertuta egon diren auzoetako ikasleak unibertsitatera sartzen ari dira lehen aldiz. Lehen ezinezkoa zirudien determinismo sozial eta hezitzailea apurtzea errealitate dokumentatua eta ospatua da gaur egun.
Ikaskuntza-komunitateak hezkuntza-porrotaren aurkako antidoto frogatua eta aitortua dira gaur egun. Komunikabide publikoei zerbait eskatu behar badiegu, itxaropen horren bozgorailu izan behar dute, ez haien suntsipenaren konplize. Haurren etorkizunak gainetik egon behar du. Eta etorkizun hori ez da saltzen, ezta zapaltzen ere: babestu, zaindu eta bultzatu egiten da.
Argazkia: Freepik
Egilea: Elizabeth Torrás
