Nazioartean oso argi dago goi-mailako hezkuntzan parte hartzeak aukerak eta baliabideak areagotzea dakarrela. Hala ere, ijito ikasleen gutxiengoak bakarrik jarraitzen du derrigorrezko bigarren hezkuntza eta gero. Nahiz eta gai honi buruzko gero eta ikerketa gehiago dagoen, gehiago behar dira ezagutzeko zer praktikek sustatzen duten gero eta pertsona ijito gehiagoren parte-hartzea derrigorrezko hezkuntzaren ondoren.
Horri erantzuten dio Roma students’ experiences: practices contributing to participation in post-compulsory education [Ikasle ijitoen esperientziak: derrigorrezko bigarren hezkuntzatik haratago parte hartzeko lagungarriak diren praktikak] ikerketak. Ikerketak ijito-jatorriko hiru ikasleren prozesu erabakitzaileetan eragina duten faktoreak aztertu ditu, bide akademiko bati jarraitu nahi baitzioten.
Azterketa kualitatibo honen abiapuntua Espainiako eskola bat izan zen, sozioekonomikoki desabantailatsua eta nagusiki ijitoen auzo batean kokatua, zeinaren ikasleek ez zuten inoiz parte hartu unibertsitate aurreko ikasketetan (unibertsitateko sarbiderako ikasleak prestatzen). Sakoneko elkarrizketak egin ziren hiru ikasle ijitorekin, beren derrigorrezko hezkuntzaren azken urtean unibertsitate aurreko ikasketetara joatekoak zirenak, baita hiru heldu esanguratsurekin ere: ama ijitoa, ikastetxean lanean ari zen ijitoen papera eta eskolako zuzendaria. Eskola horrek Hezkuntza Jarduera Arrakastatsuak egiten zituen.
Azterlaneko parte-hartzaileak bi neska izan ziren (Student 1 eta Student 2) eta mutil bat (Student 3), eskolako historian unibertsitate aurreko ikasketak egingo zituzten lehen ijito ikasleak izango zirenak. Aldi berean, ikerketan parte hartu zuten hiru helduak errekrutatu zituzten. Lehenik eta behin, hezkuntza zentroko zuzendaria berariaz aukeratu zuten. Beste bi heldu ere erreklutatu zituzten. Bata auzoko ijito ikasle bat zen, eta boluntarioa; bestea ikasle guztientzako eredu zen ijitoa.
Emaitzen artean, lehenik eta behin, Hezkuntza Jarduera Arrakastatsuen eragina azpimarratzen da. Aurreko urteetan espazio horietan sortutako elkarrekintza-kalitateak ikasleak ikasteko interesa piztu dezake eta haien aurrerapen akademikoa bultzatu. Bestalde, azterketa honen aurkikuntzek beste ikerketa batzuekin bat egiten dute. Hau iradokitzen dute: adingabeko eta talde zaurgarrietako familien inplikazioa eskolan funtsezkoa da ikasle guztientzat eta batez ere ijito-jatorriko ikasleentzat. Gainera, elkarrizketarako espazioak sortzea, non ikasle ijitoek beste ijito batzuen ibilbide akademikoari buruz ikasi ahal izango duten aukera eta aukera akademikoak zabaltzen lagundu zuen. Azkenik, datuen analisiari esker, bazirudien elkarrekintzak aukera potentzialetara orientatzen zirela beti, beren bide akademikoetan aurrera egiteko.
Egilea: Ane López de Aguileta
