Feminismoaren erreferentetzat har al daitezke eraso sexistak egiten dituzten pertsonak?
Luzaroan aurkeztu izan da Simone de Beauvoir feminismoaren erreferente gisa, eta, horretarako, ezkutatu egin da, pederastiaren despenalizazioa defendatzeaz gain, haren kasuagatik irakaskuntzatik baztertu eta kondenatu zutela.
Gero eta gehiago, herritarrek errefusatu egiten dute eraso arrazistak edo sexistak egin dituzten pertsonak erreferente gisa aurkeztea, adibidez, #MeToo bezalako mugimenduekin, jazarleek kontuak ematea eta erreferente gisa erabiltzeari uztea eskatzen duena; edo BlackLivesMatter mugimenduarekin, zeinaren bidez indarkeria arrazistako ekintzak, hala nola esklaboen jabetza, egin dituzten figura historikoak gaitzesten diren.
Hala ere, gizarteko zenbait sektoretan oraindik ez da hain argi ikusten gaitzespen hori, eta, horrela, isiltasuna eta indarkeriaren betikotzea sustatzen dira. Beauvoirren kasuan, 1977an, beste egile batzuekin batera (Foucault, esaterako), manifestu bat sinatu zuen, non publikoki defendatzen ziren adingabeei sexu-abusuak egiteagatik kondenatuak izan ziren hiru gizon, argudiatuz ez zutela halako kondenarik merezi, adingabeekin zituzten harremanak “onartuak” zirelako. Ez da zaila manifestua aurkitzea; izan ere, Le Monde-n (Le Monde, 1977) argitaratu zen, eta oraindik dago Interneten. Jakina zen, halaber, lehenago, 1938an, bere irakasle-lanbideaz baliatu zela ikasleak limurtzeko (Seymour-Jones, 2008). 1943an, Beauvoir irakaskuntzatik kendu zuten, 1939an 17 urteko ikasleari sexu-abusuak egitea leporatu ziotelako (Rowley, 2005; Wikipedia).
Valls eta lankideen artikulu zientifikoan agertzen den bezala, prentsak errealitate horiek argitu eta argitaratu zituen, baina ikerketa zientifiko gutxik aitortzen dute. Aitzitik, ikerketa gehienek erreferente feministatzat aurkezten dute, jazarpenaren eta abusuaren aurkako sexu-askatasunaren aldeko borrokaren jarraibidetzat, demokrata antinazi eta feminismo modernoaren sortzailetzat. Gainera, Beauvoirren bizitza eta pertsona emakume askatuaren ideal gisa aurkezten dira, mugimenduaren eredu gisa.
Hala ere, feminismo modernoaren sortzaile gisa erretratatzeak ikusezin bihurtzen ditu emakumeen bizitza hobetu zuten eta haren aurrekoak izan ziren beste emakume batzuk: Bostongo Emakumeak, 1857ko martxoaren 8an hil ziren langileak edo haren garaikideak, Emakume Askeak. Aitzitik, Beauvoirrek, pederastiaren despenalizazioa defendatzeaz gain, naziekin lankidetzan aritu zen Vichyko gobernuarekin kolaboratu zuen, benetako beste emakume feminista batzuek nazioaren aurka lan egin zuten bitartean.
Gainera, feminismo modernoaren sortzailetzat aldarrikatzen dutenek eta hainbat diziplinatako lizentziaturetan edo graduetan irakasten dutenek ezkutatu ohi dute berak aitortu zuela hasieran ez zuela bere burua feministatzat jotzen –“El segundo sexo” liburuan ere hala adierazi zuen–. Izan ere, 1972an, Alice Schwartzerrek Le Nouvel Observateur-entzat egindako elkarrizketa batean, adierazi zuen ez zuela feminismoaren beharrik ikusten, eta apur bat lehenago bakarrik hasi zela bere burua feministatzat hartzen.
Hain gai serioa denari eta hainbeste gizarte-inplikazio dituenari buruzko analisi zientifikorik ez egoteak profesionalak egia ezkutatzen trebatzen ditu.
Ezin diegu utzi kontrakoa defendatu duten autoreei berdintasunaren eta demokraziaren erreferente gisa aurkezten. Neskek eta nerabeek merezi dute ebidentzian oinarritutako hezkuntza eta koherente dena defendatzen dutela diotenarekin.
Egilea: Mª Luisa Jaussi