Periódico Educación-etik itzulita
Ikas-komunitateek eta hezkuntza-jarduera arrakastatsuek (HJA) beste edozein jarduerak baino gehiago hobetu dituzte hezkuntza-emaitzak, besteak beste, hasieratik eskola guztiei egiten zaizkien ebaluazio berberetan hobekuntza horiek frogatzera bideratu zirelako. Batzorde batek edo batzuek beste ebaluazio batzuk egin nahi zituztenean, irakasleek egin ohi dituztenez gain, beti esan zen itemak erakundeen ebaluazioetatik atera behar zirela lehentasunez, zenbat eta nazioartekoagoak izan; adibidez, balioak ebaluatzeko, balioei buruzko munduko inkestak erabiltzen dira, eta horrek aukera ematen du, besteak beste, ikas-komunitate horietan lortutako hobekuntzak eta beste proiektu batzuekin edo orokorrean lortzen direnak alderatzeko.
Dinamika horrek ikas-komunitateak eta HJAk defendatu ditu protagonismoa eta baliabideak lortu nahi zituztenetatik, “baliozkotutako” galdeketa edo eskalaz mozorrotutako irizpide propioak ezartzen zituztenetatik. Ikas-komunitate ziren eskolak (edo, hala izan gabe, HJA aplikatzen zutenak) eta eskala horiek aplikatzearen presioari amore eman ziotenek kalte handia egin zieten hainbesteko ahaleginarekin lortu zituzten hobekuntzei. Batzuetan, presio horrek ez dio asmo txarrari erantzuten, baizik eta baliozkotutako eskalak aplikatzea bide zuzena dela uste izateari (eremu batzuetan oso hedatuta dago), nahiz eta zientifikoki frogatuta egon, ikas-komunitate bezalako testuinguruetan, gizarte-inpaktuari eta hezkuntza-emaitzei kalte egiten diela.
Okertzearen arrazoietako bat da denbora asko galarazi zietela ikasleei, irakasleei eta, batzuetan, familiei galdetegi eta eskala horiekin. Okertzearen beste arrazoietako bat da emaitzen ebaluazioa eskala horien jabeen esku jarri zela, eta ez emaitzak lortu zituztenen eskura. Beste arrazoi ugarietako bat da HJAak ebaluatzen dituztela (eta eskola batean zehazki ezartzea), HJAek oinarri dituzten inpaktu sozialeko ebidentzia zientifikoetatik kanpoko irizpideekin, eta eskala horiek egin zituztenen irizpideekin ordezten dituztela; izan ere, eskala horiek ez dute inoiz hobekuntzarik lortu, ezta HJAekin lortzen direnen antzekorik ere.
Gaur egun, zientziaren lehentasunezko irizpidea inpaktu soziala da. Egiten diren ebaluazioek oinarri zientifikoa dute, baldin eta ebaluazio horiek egitean gizarte-inpaktua hobetzen bada, hau da, hezkuntza-emaitzak hobetzen badira. Ikas-komunitateak eta HJA aplikatzen duten eskoletan baliozkotutako galdeketak eta eskalak pasatzeak hobekuntzak okertu edo zaildu ditu, eta, kasu batzuetan, proiektua suntsitu du. Eskalak egiteko denbora ematen dutenei eta hezkuntza-emaitzak hobetzen ari direnei horiek pasatzeko denbora gal dezaten presioa egiten dietenei proposatzen diegu, hezkuntza-emaitzak hobetzeak benetan kezkatzen baditu, eskoletara hurbil daitezela hobekuntza horietan boluntario gisa laguntzera, ez daitezela saiatu eskolak presionatzen beraiek egin behar dutela diotenak egiteko.
Argazkia: Unsplash
Egilea: Ana Burgués
