(Daily 27-tik itzulita)
Bilboren 725. urteurrena ez da ekitaldi ospetsuekin bakarrik ospatzen, musika, oroimena eta tradizioa uztartzen dituen ospakizun multisentsorial batekin baizik. Maiatzaren 7an, asteartean, Rossini Abesbatzak prentsaurrekoa eskaini zuen “Estampas bilbaínas – Bilboko irudiak” aurkezteko, adierazpen artistikoaren eta sukaldaritzaren herentziaren bidez hiriaren iragana omentzen duen proiektu korala. Ekimen hau Bizkaiko Gozogintza eta Gozogintza Artisauaren Gremioarekin lankidetzan garatu da, eta Bilboko auzoetan barrena ibilbide kultural bat egitea proposatzen du — hiriaren ahots kolektiboa ez ezik, emakumeen ekarpenak ere zabaltzen dituen narratiba, sarritan isilaraziak.
Gonzalo Olabarria Kultura eta Gobernantzako zinegotziak inauguratu zuen ekitaldia, proiektuaren garrantzi kulturala azpimarratuz. Hunkitzeko gaitasuna eta originaltasuna goraipatu zituen, ikuskizunak aldi berean omenaldi eta berrikuntza gisa nola jokatzen duen adieraziz. Ekoizpenaren erdigunean Carlos Imaz bilbotar konpositore eta Rossini Abesbatzako zuzendari ohiaren lana dago. Bere musikak gidatzen du ikuskizunaren kontakizuna. “Nor hobeto Bilbo sakon ezagutzen duen norbait baino musikara itzultzeko?”, esan zuen Felix Primo abesbatzako harreman publikoen arduradunak.
Imazek garai batean industriala eta maiz grisa zen Bilboren soinu-erretratu gisa deskribatu zuen lana, zoritxarrak eta eraldaketak moldatutako hiri baten moduan. Pianoak lagunduta, konposizioak hainbat auzotan zehar ibiltzen dira, hiriaren topografia eta historia soziala islatuz. “Antzezlanak une umoretsuak, dramatikoak eta nostalgikoak ditu”, azaldu zuen Imazek. Estreinaldia maiatzaren 9an izan zen Errekaldeko Udaltegian, eta ekainaren 13ra arte kontzertu gehiago izango dira hainbat barrutitan.
Ana Begoña Hernández zuzendari artistikoak prozesu sortzailea organikotzat eta elkarlanezkotzat jo zuen, eta azken lana, berriz, exijentetzat, baina taldearentzat guztiz gogobetegarritzat. Konposizioen artean “Sirimiri” nabarmentzen da, euskarazko zirimiri finari erreferentzia egiten dion izena, berak Bilboko giro poetikoari omenaldi nostalgiko gisa deskribatzen duena.
Bere dimentsio musikal eta geografikoez gain, proiektuak gai sozial indartsu bati heltzen dio. Koruaren zuzendariak, Gorka Teijeirok, Bilboko aro industrialean euren familiak mantendu zituzten emakumeak ikusaraztea bilatzen duela azpimarratu zuen. “Bilbainitas pieza haiei eskaintzen diegu, gure gizartearen bizkarrezurra dira”, adierazi zuen. Genero-ikuspegia duen ikuspegi horrek oroimen aktiboko ariketa bihurtzen du oroitzapen-ekitaldia, Bilboko historian emakumeek izan duten paper nagusia aitortuz.
Irudikapenak tokiko nortasunaren beste funtsezko elementu bat ere biltzen du: bertako tradizio gozoak. Hiriko gozogile artisauen gremioarekin lankidetzan, abesbatzak Bilboko sukaldaritzako ikurrak omentzen ditu. Elena Espeso gremioko zuzendariak eskerrak eman zituen laguntzagatik. Ekitaldian, Jon irakasleak, gozogile maisuak, Carolinaren istorioa kontatu zuen, gozogile batek bere alabari eskainitako pastel klasiko bilbotarra, programako abestietako bat inspiratu duena.
Carolina konposizioak gozoki ikoniko honen historia kontatzeaz gain, bertako beste gozamen batzuk ere omentzen ditu, hala nola Suitzako opilak, gurinezko opilak eta arroz-pastela. Primok adierazi zuen bezala, koruak espero du melodia alai hori etxeko soinu bihurtzea hiri osoko gozotegi eta kafetegietan. Kontzertu bakoitzean, publikoak gozoki tradizional horiez betetako saskiak irabazteko aukera izango du, Bilboko ondare kulturalaren esperientzia literala.
Ekimen honekin, Rossini Abesbatzak Bilbo historia duen leku bezala ez ezik, kontakizun, ahots eta tradizioen tapiz bizi bezala bizitzera gonbidatzen du publikoa.
Argazkia: Ane Olabarria
Egileak: Ane Olabarria eta Garazi Alvarez
