(Periodico Educacion-etik itzulita)
Ikastetxeen egunerokoan, desafiatzeko egoerak sortzen dira, kexaren hizkuntzatik abiatuta aurre egin ahal diogunak (non ikusten dugun ezin dugula ezer egin salto egiteko, eta ekintza eragozten digun oztopo bat, beste pertsona batzuen erantzukizuna edo errua delako), edo, Freirek adierazi bezala, aukeraren hizkuntza erabil dezakegu, erronkaren konponbidearen parte sentitzera bultzatzen gaituena, jakinda horri helduz gero profesionalki eta pertsonalki gaituago bihurtuko gaituela.
Aukeraren hizkuntzaren ikuspegi horretatik egiten dugunean, aukera desberdinak ditugu hori gauzatzeko ere. Norberaren edo beste pertsona batzuen burutazioen bidez egin dezakegu, zer ondorio izango dituen ez dakigun “esperimentu” gisa. Hau da, ez dakigu erronka konponduko dugun edo, alderantziz, abiapuntuko egoera okertuko dugun. Edo, bestela, ebidentzia zientifikoetan prestakuntza zorrotza emanez egin dezakegu, beste testuinguru batzuetan funtzionatzen duela frogatu duena eta aplikatzen bada zer emaitza dituen ezagutuz.
Hezkuntzan eragin soziala duten ebidentzia zientifikoetara hurbiltzeko, bakarka egin dezakegu, irakurriz eta azterketa horietatik gako garrantzitsuak ateraz, edo, bestela, prestakuntza dialogikoaren bidez egin dezakegu, elkarrizketa pedagogiko batean. Elkarrizketa horretan, funtsezkoak iruditzen zaizkigun alderdi bat edo batzuk banaka eta gogoeta eginez irakurri ondoren, zehatz-mehatz prestatzen dugu, beste pertsona batzuei transmititzeko zergatik iruditzen zaigun eta horrek nola hobetu dezakeen pertsona guztientzako hezkuntza. Eta testu partekatuaren ideien aukeraketa azaldu ahal izateko irakurtzeko, hausnartzeko eta zehazteko ekintza hori ez du profil jakin batetik abiatuta egiten pertsona batek; aitzitik, tertulia pedagogiko dialogikoan (TPD) profil desberdinak daude, bai haur hezkuntzatik hasi eta unibertsitatera bitarteko etapa guztietako irakasleak, bai familiak, unibertsitateko ikasleak, gizarte-hezitzaileak… Horren ondorioz, partekatzen den hausnarketa bakoitza aberastu eta areagotu egiten da; izan ere, aurkitzen ditugun erronkei erantzunak aurkitzeko iruzkina edo pentsatua izaten da, ez soilik ikuspegi batetik begiratuta, baizik eta herritarrek zientziarekin duten elkarrizketa bateratu baten isla gisa.
Prestakuntza hori hilean behin bizi izan genuen, larunbat batean, Kantabrian, Hipatia AEBE Cantabriak eskainitako prestakuntza dialogikoaren bidez, Espainiako beste toki batzuetan ebidentzia zientifikoetan oinarritutako hezkuntza aldarrikatzen duten elkarteek (Iris AEBE Valentziako Erkidegoan, Asturias AEBE, Adarra Pedagogi Erakundea, Odissea Educació Katalunian, Seminario de Madrid Comunidades de Aprendizaje…) bultzatutako TPDren bitartez bizi duten bezala.
Hezkuntza-erronkei irtenbidea eman nahi badiegu, aukeraren hizkuntzatik heldu behar diegu, zientziak ebidentzia zientifiko gisa eskaintzen digun horretan oinarrituta, eta elkarrizketa bateratu, plural eta berdintasunezko baten bidez, aurkitzen ditugun erronkei erantzunak aurkitzen lagunduko diguna.
Argazkia: Pixabay
Egilea: Vanessa Monar
