(Diario Feminista-tik itzulita)
Literatura zientifikoak ebidentziak ematen ditu talde kalteberetako nerabeen maila akademikoa handitzeak ongizate hobea eta bizi-kalitate handiagoa lortzeko duen garrantziari buruz. Orain arte ez dago berrikuspen sistematikorik literatura zientifikoan ikasteko denbora luzatzeko hezkuntza-jarduera arrakastatsuak (EEA) erronka horri nola laguntzen dion azaltzeko. Neurri horren bidez, kalitatezko ikaskuntzarako aukerak ematen dira, eskola-ordutegitik kanpoko ikaskuntza instrumentalari denbora gehiago eskainiz, eta, aldi berean, pertsona heldu boluntarioen laguntza osagarria ematen da, aurrerapen akademikoa lortzeko ikaskuntza-aukera gehigarriak ematen dituena. Berrikuspen horrek erakusten du nola lortzen ari den inpaktu soziala, parekoen arteko ikasketa-mailen arteko arrakala ixtean, eta, aldi berean, komunitateko pertsonen arteko harremanak sendotzen.
“Children and Youth Services Review” aldizkarian argitaratutako Review of the scientific literature on the impact of extening learning time with vulnerable groups artikuluak hutsune hori betetzen du hobeto ulertzeko nola ari den lortzen ikaskuntza-denbora eskolaz kanpoko esku-hartze gisa gizarte-inpaktua, AEE batek (INCLUD-ED, 2006-2011) aztertzen duen PRISMA estandarren arabera diseinatutako literaturaren berrikuspen sistematiko baten bidez, honako ikerketa-galdera honi erantzuteko proposamenarekin: Zein da AEEren eragina “ikaskuntza-denboraren hedapena”?, jakiteko nola inplementatzen diren kalitate handiko hezkuntza-ekintzak eskolaz kanpoko ordu gehiagotan eta beste ikaskuntza-ingurune batzuetan, hezkuntza-onurak ekar ditzakete eta arrisku-faktoreak murriztu, talde kalteberen gazteekin ezartzen direnean. Aurkikuntzei dagokienez (horietako bakoitzean erabilitako metodologiak hautatutako zazpi azterketa enpiriko, inplementatutako ekintza motak eta esku-hartze horien xede ziren nerabe-taldeen ezaugarriak), zazpi azterlanetan komunak diren hainbat osagai identifikatu dira:
1) Gizartean eragina duten ebidentzia zientifikoetan oinarritutako kalitate handiko hezkuntza-jarduerak garatzen dira, hala nola AEEak.
2) Parte-hartzaileek beren borondatez parte hartzea, eta horrek konpromisoa eskatzen die.
3) Jardueren garapenean parte hartzen duten helduek rol zehatza eta zehaztua betetzen dute.
4) Ikaskuntza dialogikoan oinarritutako ikaskuntza-inguruneetan garatzen dira hezkuntza-ekintzak.
Hala, ikaskuntza-denboraren hedapenak eragina izan du ikaskuntzan, hezkuntzan eta gizarte-kohesioan bi emaitza nagusitan: a) hezkuntza-errendimendua hobetzea eta b) nerabezaroan kalteberatasuna areagotzen duten arrisku-faktoreak murriztea.
Eskolaz kanpoko programa guztiek ez dute eraginik eta hobekuntzarik. Berrikuspen sistematiko horrek argi uzten du EEAn ezarritako ekintzen hezkuntza-kalitate altuak giro dialogikoetan garatutako ikaskuntza-denbora zabaltzeak indartu egiten dituela laguntzeko gizarte-loturak gazteen ingurune komunitarioaren barruan, eta eragin soziala eta hobekuntza lortu dituela. Lehenik eta behin, antzematean ekintzek ingurune egokia sortu dutela trebetasun pertsonalak garatzeko, eta horiek eraldatzeko eta zailtasunak gainditzeko motorra direla. Bigarrenik, garapen sozial eta emozionalerako etengabeko aukerak eskaintzen dituen agertoki bat sortzeko, nerabeen artean ikasteko aukerak areagotzen dituzten elkarrekintzak loratzeko, laguntza eta elkartasuna sustatzen dituzten pertsonen arteko harremanak entrenatzeko aukera eskaintzen baitute. Eta, hirugarrenik, errendimendu akademikoa hobetzeko aukera ematen dute, baliabide eraginkorrak baitira beren kalteberatasun-egoeraren ondorioz jasaten duten hezkuntza-diskriminazioa gainditzen laguntzeko; izan ere, sortutako hezkuntza-itxaropenek berdintasunezko parte-hartzea sustatzen dute nerabeen ikaskuntzen eraikuntzan, eta beren lorpen akademikoetan zentzua eskuratzea ahalbidetzen dute, beste hezkuntza-testuinguru batzuetara eramatearekin batera.
Argazkia: Freepik (IA)
Egilea: Vanessa Monar