Hainbat artikulu argitaratu ditugu lige mespretxatzaileek osasunean duten eraginari buruz, diskurtso hertsatzailea eta nola oroitzapenen berreraikitzeak desira esklabizatua askatu eta osasuna hobetu dezaketeeni buruz.
Puigvertek eta lankideek egindako ikerketan memoria autobiografikoa kasu baten bidez berreraikitzeko prozesu osoa aztertzen da. Simonetak (fikziozko izena) bi lige mespretxatzaile izan eta urte batzuetara, ebidentzia zientifikoak irakurtzean eta horiei buruzko elkarrizketetan beste pertsona batzuekin parte hartzean, lige mota hori gehiago ez izatea erabakitzen du, zentsuratu zituen xehetasunak gogoratzen ditu, eta horrek askatzea ahalbidetzen dio.
Hasiera batean, ezagutzen ez zuen eta berriro ikusi nahi ez zuen pertsona batekin, Orsino, harreman labur bat izan zuela gogoratzen zuen. Hori izan zen bere mutil-lagunarekin hautsi ondoren izan zituen bi ligetako bat.
Ondoren, ebidentzia zientifikoak irakurtzen eta hitz egiten jarraitu zuen honako gaiei buruz: adostasuna; mespretxuzko ligeak, eta mutil horiek neskei buruzko irudi negatiboa zabaltzen duten modua; oroitzapenak partekatzeak eta berreraikitzeak sexu-abusuak eragindako biktimizazioaren sufrimendua arindu zezakeen; neska gazteek ikaskideek egindako hertsapena eta jasaten duten esklabotza; osasuna hondatzea; koherentziarik eta elkartasunik eza.
Horrek gero eta xehetasun gehiago gogoraraztea eragin zuen:
- lige horretan ez zela baimenik izan, berak ukituak ukatu zizkiola eta hori bortxaketatzat har daitekeela;
- Orsino ez zela hain ezezaguna, lagun bat zutelako elkarrekin, eta lagun horrekin eta inguruko pertsonekin topo egin zuenean, harenganako jarrera aldatu egin zutela txarrerako;
- harremana fisikoki oso mingarria izan zela eta ez zitzaiola gustatu. Era berean, harremana gertatzen zen bitartean jendea haiei begira egon ahal zela ahaztu nahi izan zuen, baina horrek kezka handia sortu ziola ondorengo egunetan;
- bere lagunek, adibidez, Giordanak, Simonettak lige horiek izan zitzan jokatu zuten papera. Giordanak “aske” izatera bultzatu zuen mutil-lagunak utzi ondoren; hark adierazi zion zer mutil mota aukeratu behar zuen, eta mota horietako ligetarako janzten lagundu zion. Era berean, aurreko lige batean bere lagunei azaldu behar izan zien harremana esperientzia kitzikagarri eta dibertigarria izan zela, eta hori ez zela egia;
- Orsinorekin ligea izan ondoren, etengabe gaixorik zegoela, digestio-arazoekin, urduri, itsusi eta bizitzeko motibaziorik gabe sentitzen zela;
- lehen gustuko zituen berdintasunezko mutilak ondo tratatzeari utzi ziola, baina gero konturatu zela, mutil horiek bere ligeak baino pertsona hobeak eta erakargarriagoak zirela;
- ez zela oso erakargarria sentitzen eta horrek sentibera egiten zuen mutil haietako edozeinekin otzan izateko, bere burua hautatua izateko helburu bakarrarekin. Ligearen ondoren, ordea, inoiz baino itsusiago sentitu zen. Mutil-lagun ohia ere berarekin itzuli zen, baina oraingoan ez zuen errespetatzen;
- ez zela arduratu ligatzen zuen pertsonak bikotekidea ote zuen eta bikotekideak gaizki tratatzen ote zituen. Nazka sentitzen hasi zen horrelako pertsonengatik eta erakargarritasuna berdintasunezko pertsonengatik.
Oroitzapenak berreraiki ondoren, gonbito, zorabio, tristura eta larritasuna izateari utzi eta bere buruaz gero eta erakargarriago eta seguruago sentitzen hasi zen.
Oroitzapenen aldaketek, diskurtso hertsatzaile menderatzailea zalantzan jartzearekin lotuta, harreman mespretxatzailerik gabeko eta desioz beteriko etorkizun askearen proiekzioa ahalbidetu zuten.
Argazkia: Pixabay
Egilea: Maria Luisa Jaussi
