Literatura zientifikoak ebidentziak aurkeztu ditu Tertulia Zientifiko Dialogikoetan (TZD) parte hartzen dutenek zientziarekiko duten interes zientifikoa eraldatzen dutela. Hala ere, hutsune bat dago ikerkuntza zientifikoan espetxean dauden TZDen eraginen inguruan. Nature editorial prestigiotsuan argitaratu den artikulu berri batek TZD eta tailer zientifiko dialogikoek espetxeetan duten eraginari buruzko lehen ikerketa aurkeztu du, espetxeratuen interes zientifikoa sustatzeko duten eragin positiboa erakutsiz.

Impacting life expectancies of incarcerated people through dialogic scientific gatherings and dialogic scientific workshops in prisons artikuluan, 2022ko otsaila eta apirila bitartean Kataluniako (Espainia) kartzela batean kasu komunikatibo bat aztertu zuten. 29 eta 44 urte bitarteko 19 gizonek 21 TZDetan eta 12 tailer zientifikotan parte hartu zuten, ikuspegi komunikatiboa jarraituz. Datuak hamabost ohar komunikatiboren bidez jaso ziren, TZDren aplikazioan, eta zortzi elkarrizketa espetxeratuekin eta bi elkarrizketa espetxeetako langileekin.

Emaitzen artean, ikus zen ikerketa honetan egin eta aztertu diren jarduerek erakusten dute zientzia pertsona guztiei hurbiltzea posible dela, baita tradizionalki baztertutako biztanleei ere. Emaitzek erakusten dutenez, espetxeratuak zientzia-jarduera horietan parte hartzeko motibazioa izan zuten, zientziarekiko kontzientzia eta interesa sustatu, zentzua eman zioten beren ikaskuntzari, eta beren elkarrekintzak aldatu zituzten kartzelan eta kartzelatik kanpo.

Adibide bat Juan (izen-ordea) da. Ikerketan parte hartu ondoren, orain zientziak gizartearentzat duen balioaz gehiago jabetzen direla adierazi zuen. Ildo horretan, lehen Juanek zientziaren pertzepzio gaiztoa zuela azaltzen du, aurrerapen zientifiko asko hiritarrei kalte egiteko erabil zitezkeela argudiatuz. Orain, bere ikuspegia aldatu egin da: “Ikusten dut badirela zientzia ongien erabiltzen dutenak. Zientziaren alde baina okerrerako gauzak egiten dituen jendea ikusi dut, eta ez nengoen konbentzituta, beraz, ez dut irakurri.” Bestalde, Josek esan zuen harrituta zeudela koinatari eta emazteari azaldu zienean zientzia tailerretan parte hartzen ari zela. Bere buruaz zuen perspektiba aldatu zuela ere esan zuen, eta hala jakinarazi zion familiari. Beste adibide bat Diego da. Kartzelan prestakuntza zientifikoa egiten ari ote den galdetu diotenean, hauxe adierazi du: “Anaia txikiari azaltzen diot, eta nik esaten diot: ikasi nahi baduzu, inoiz ez da berandu horretarako. Gainera, aukera asko daude.”

Argazkia: Unsplash

Egilea: Ane López de Aguileta