Periódico Educación-etik itzulita

Eskolako bullying-ari buruzko 30 urte baino gehiagoko analisi zientifikoaren ondoren, ikerketak azpimarratzen du beharrezkoa dela ingurune seguruagoak sortzeko moduari buruzko ezagutza ematen jarraitzea, neska-mutilek, lehen adinetatik, bizi, hazi, jolastu eta ikas dezaten. Ebidentziek erakusten dute kezka hori ez dagokiela soilik biktimei. Eskola-jazarpena gertutik behatzen eta partekatzen duten haurrek ere kontzentratzeko zailtasun gehiago izaten dituzte, eta besteengan motibazio eta mesfidantza txikia izan dezakete. Gero eta ebidentzia gehiagok erakusten dute edozein motatako bullying-a ez dela hain ohikoa lagun onen zirkuluetan, eta hori funtsezko pista bihur daiteke hezitzaileentzat gure eskoletan arrisku-kasuak identifikatzeko eta lehen egunetik prebentzioan jarduteko orduan. Ebidentzia horrek elkartasun aktiboaren eta adiskidetasunaren zirkuluak sortzen dituzten hezkuntza-espazioak lantzearen garrantzia ere nabarmentzen du.

Gaur egun, eskola-jazarpena gai kezkagarria da hezkuntzarekin lotutako agendetan. Ez da lehenago ez zegoen zerbait, baina gaur egungo datuek alarma sozial bihurtu dute. Badakigu zer ondorio kaltegarri dituen eskolan bullying-a pairatzen duten edo jasan duten pertsonen osasunean eta errendimendu akademikoan, eta, gainera, badakigu errealitate horren jakitun izateak, lekuko izateak, adingabeen ongizateari ere eragiten diola.

Nerabezaroko ahotsak eta jazarpena gainditzeko hausnarketetako batzuk sartu ditugu eztabaidan. Oraingo honetan, 10 eta 12 urte bitarteko mila neska-mutilen ahotsak aurkezten dira, haiekin hitz egiteko guneak ikusarazteko asmoz, eta, bereziki, beraiengana jotzen dugu.

Frontiers for Young Minds aldizkariak, haur eta nerabeek berrikusita, A friend is a treasure and may help You to face bullying artikuluan, neska eta mutilen artean eztabaidatu ahal izateko, haur bat jazarpena jasateko arriskuan jartzen duten faktoreak aztertzen ditu. Horien artean, esanguratsuena laguntza-talde sozialik ez izatea da.

Honelako irakurketek bullyinga zer den definitzen lagun diezaiekete neska-mutilei, edozein testuingurutan, beren bizipenetatik eta gizarte-ezagutzatik abiatuta, eta erraz identifikatzen lagunduko dieten pistak formulatzen. Adibidez, ikerketa honetan parte hartzen duten nesken eta mutilen ahotsek bullyingaren kausak jazarleen asperdurarekin edo txantxa gaizki doituak erabiltzearekin lotzen zituzten. Aitzitik, hori ez da ikerketak edo ebidentzia zientifikoek jasotzen dutena eta aurretik argitaratutako beste artikulu batzuetan aipatu duguna. Berdinen artean nagusitasun-hipotesia deitzen diotenak eragiten ditu erasoak; horiekin, beren kideen artean ospea eta boterea lortzea espero dute.

Ebidentziak hurbiltzen dizkieten elkarrizketa-espazio horiei esker, zenbait gai uler ditzakete, hala nola, jazarpena egiten duten neska-mutilek, ikaskide batzuen artean harrera ona izan ez arren, beren taldeko beste batzuek ezagun gisa ikus ditzaketela. Beraz, zenbait neska-mutil jazarpena indartzen edo baimentzen ari dira, horiek ere herrikoitzat har ditzaten. Era berean, erasotzaileek erasokorrak ez diren biktimak aukeratzeko joera dutela, seguru edo fisikoki ahul sentitzen direla edo, artikuluaren hasieran adierazi dugun bezala, adiskidetasun gutxi edo batere ez dutela aztertzeko aukera ematen dute. Beste estrategia bat izan liteke, halaber, artikulu honetan proposatzen diren egoerak eztabaidatzea, hau da, lagun baten posizionamendu aktiboak eskola-jazarpeneko egoera bat gertatzeko aukera gutxiago izatea.

Oso beharrezkoa da mutilekin eta neskekin horri buruzko elkarrizketa-guneak irekitzea, hitzaldietan, irakurketetan eta abarretan, beren gogoetak ebidentzia zientifikoekin eztabaidatu ahal izateko. Familiek, hezitzaileek eta irakasleek, bereziki, zubi honen bitarteko izateko aukera dugu, ezagutza nesken eta mutilen ahotsetik birsortzeko. Elkarrizketa horiek bullyingaren aurreko bakardadea eta nahasmena esponentzialki murriztu dezakete.

Argazkia: Freepik

Egilea: Esther Roca