Valentziako Unibertsitateko (UV) Irakurketaren Diziplina Arteko Ikerketa Egitura (ERI) ikerketa-taldeak egindako eta Review of Educational Research aldizkarian argitaratutako metanalisiak iradokitzen du paperezko aisialdiko irakurketak ulermenean laguntzen duela, euskarri digitaletan irakurtzen bada baino gehiago.
Aurreko ikerketek erakutsi dute harreman positiboa dagoela testu inprimatuen aisialdiko irakurketa-ohituren eta bizitza osoko irakurketa-ulermenaren artean. Hau da, haurrek, gazteek eta helduek modu askean egiten duten irakurketak, aisialdiarekin lotuta, eta ez eskolako mandatuarekin edo agindu akademikoarekin, irakurmena orokorrean hobetzen laguntzen du. Baina badirudi aisialdiko irakurketa digitalerako modu berrien bilakaera azkarrak haurren eta gazteen irakurketa-ohiturak aldatzen dituela, eta irakurtzeko modu horien ondorioek ere ez dutela paperezko euskarrian irakurtzeak lortzen duen ulermenaren hobekuntzan eragiten. Aipatutako metanalisiak azken bi hamarkadetan irakurketa digitaleko ohituren eta irakurmenaren arteko erlazioa zehazteko egindako ikerketa enpirikoak biltzen ditu.
Ikerketaren helburuak honako hauek dira: 1) Aisiako irakurketa digitaleko ohituren eta irakurmenaren arteko lotura nagusiena zehaztea eta 2) Aisialdiko irakurketa digitaleko ohituren eta irakurmeneko ohituren arteko erlazioaren aldagai moderatzaile posibleak identifikatzea, adina, datu-bilketako urtea eta irakurketa digitaleko ohituren mota barne.
Banakako ezaugarriei eta irakurmenaren garapenari buruzko literatura berrikusian oinarrituta, ezin izan zuten eredu argirik zehaztu. Banakako ezaugarriei eta irakurmenaren garapenari buruzko literatura berrikusian, ezin izan zuten eredu argirik zehaztu, eta, beraz, adinaren eta hezkuntza-etaparen eragina ikertu zuten esplorazio-ikerketaren helburu gisa. Halaber, irakurketa-ohitura digitalen eta irakurmenaren arteko harremana irakurketa digital linealaren eta informatiboaren ohituretarako sendoagoa dela egiaztatzen duten ebidentziak bilatzen saiatu ziren, irakurketa-ohitura sozial-komunikatiboekin alderatuta.
Ikerketaren ondorioen arabera, etapa goiztiarretan (lehen eta bigarren hezkuntzan) erlazio negatiboak ikusten dira aisiako irakurketa digitalaren eta testuen ulermenaren artean, eta ondorengo etapetan (bigarren hezkuntzan eta unibertsitatean), berriz, harremana positiboa da. Hau da, badirudi web eta sare sozialen bidez haurrek aisialdiko jardueretan irakurtzen dutena ez zaiela lagungarria suertatzen irakurmena hobetzeko.
“Beste azterlan batzuen arabera dakigunez, testu inprimatuen irakurketa-maiztasunaren eta testuen ulermenaren arteko erlazioa handiagoa da (0,30 eta 0,40 artean) aisialdiko irakurketa digitalaren ohituretarako aurkitzen duguna baino (0.05). Horrek esan nahi du, adibidez, ikasle batek 10 ordu ematen baditu paperezko liburuak irakurtzen, bere ulermena 6-8 aldiz handiagoa izango dela ziurrenik denbora berean gailu digitaletan irakurriko balu baino “, azaldu dute Cristina Vargas eta Ladislao Salmeron UVko Psikologia Ebolutiboko eta Hezkuntzako irakasle eta katedradunak, hurrenez hurren.
Gainera, ikertzaileek adierazi dutenez, “harrigarria” da aztertutako irakurketa digitaleko ohitura gehienek (sare sozialetan edo informazio-irakurketan lotura handiena dutenek) “gutxieneko loturak izatea testuen ulermenarekin”. Espero zitekeen helburu informatiboekin irakurtzea (hau da, Wikipedia edo beste webgune hezitzaile batzuk bisitatzea; albisteak irakurtzea edo liburu elektronikoak irakurtzea) ulermenarekin askoz ere lotura positiboagoa izatea, baina hori ere ez da gertatzen “, onartzen dutenez.
Ondorioetan azpimarratzen dute beharrezkoa dela gaian sakontzen jarraitzea eta bide berriak irekitzea, irakurmena oinarrizkoa baita haurrek eta gazteek ikasten jarrai dezaten. Ezinbestekotzat jotzen dute beste aldagai batzuk ikertzea eta identifikatzea (irakurtzen diren testuen kalitatea, elkarreragina) ondorio aberatsagoak lortzeko.
Argazkia: Unsplash
Egilea: Luisa Maria Puertas
