Haurren Eskubideen Batzordea Espainiako estatuan umeen eskubideak betetzen ari diren aztertzen ari da, eta aldizkako txostenen prozedura bidezko VII. zikloan murgilduta dago.
1990ean Espainiak Umeen Eskubideen Hitzarmena berretsi zuenean, ume guztien eskubideak errespetatu eta sustatzeko konpromisoa hartu zuen. Horrekin batera, Umeen Eskubideen Batzordeak bost urtero eskubide horiek betetzen ari diren berrikusten du.
Aurten, Espainiako estatua haurren eskubideak ebaluatzeko prozesuan murgilduta dago, horretarako NBEko Haurren Eskubideen Batzordeak helarazi dizkion gaiak erabiliz. Estatuak ia urtebete du ebaluazio horren emaitzak jasotzen dituen txosten bat egiteko. Ondoren, dokumentua osatu eta hirugarren sektoreko erakundeekin, haurren erakundeekin eta abarrekin kontrastatuko da. Dokumentazio hori guztia, Estatuak arlo horretan abian jarri dituen jarduera eta baliabide guztiak barne, Haurren Eskubideen Batzordera bidaliko du. Txostenak aztertu ondoren, Batzordeak ondorioak atera eta “Azken oharrak” izeneko txostena argitaratuko du. Horretan, Estatuak kontuan hartu beharko ditu datozen bost urteetan haurrekin lotutako politikak.
Ebaluazio-testuinguru horretan, UNICEFek Haurraren Eskubideen Batzordeari Lehentasunezko auzien zerrenda helarazi dio, Espainiako estatuan landu beharreko alderdi garrantzitsuenak azpimarratuta:
- Pobrezia pairatzen duten umeen edota gizarte-bazterketako arriskuan dauden umeen tasa handiei heldu behar zaie.
- Haur hezkuntzako lehenengo zikloa (0-3 urtekoa) unibertsal bihurtu behar da, familia orok, nahi izanez gero, seme-alabak eskolara eramateko aukera izan dezan.
- Umeen eta nerabeen parte hartzea euren hiritartasuna erabiltzeko gakoa da, eta, gainera, Umeen Eskubideen Hitzarmeneko oinarri nagusietako bat da.
- Estatuak arau-, programa- eta babes-mekanismoak sortzeko betebeharra du, teknologiaren erabileraren ondorioz gerta daitezkeen umeen eskubideen urraketei aurre egiteko. Gai horri Umeen Eskubideen Batzordeak 25 zenbakiko ohar orokorrean heltzen dio.
- Enpresaren alorrean, haurtzaroaren eskubideak zehazki barne hartzen dituen legedia behar da.
- Kongresuan Haurtzaroa Babesteko Lege berria onartu arren, helburuak bete daitezen lehenetsi behar da, instituzioak koordinatuz, sentsibilizazioa landuz eta biolentziaren prebentzioko programak garatzea lehenetsiz.
- Ume migratzaileek euren eskubideak betetzeko oztopoak izaten dituzte, hala nola hezkuntza-eskubidea edo osasun mentalaren arreta.
- Osasun mentalari dagokionez, pandemiaren ondorioz, ume eta nerabeen osasun mentalak ondorio kaltegarriak izan dituela diote datuek. Horregatik, osasun mentaleko estrategia nazionala behar da.
Egilea: Laura Alvarez
