Irakurtzen ikastea prozesu konplexua da, trebetasun ugari biltzen dituena. Ume gehienek irakurtzen ikasten dute eskolako hezkuntza formalarekin hastean. Ikerkuntza zientifikoak erakutsi du, irakurtzen ikastean eragina duten faktoreen artean, ume txikiek etxeetan edo haurtzaindegian eskuratutatuko trebetasunek garrantzi handia dutela. Testuinguru honetan, zein da gurasoen parte-hartzearen eragina umeek irakurtzen ikasteko prozesuan?
Gai hau Sénéchal eta Lefevre ikerlariek aztertu dute, 5 urteko iraupeneko luzetarako ikerketa baten bidez. Haiek egindako azterlanak hiru helburu izan zituen. Lehenengo helburua gurasoen eta seme-alaben artean bi jarduera desberdinek duten garrantzi erlatiboa ebaluatzea izan zen: ipuinak irakurtzea eta gurasoek irakaskuntzari buruz egindako txostenak, haurren hizkuntza hartzailearen alderdiak garatzeko eta alfabetatze berria egiteko. Bigarren helburua alfabetatze-esperientzia goiztiarren eta ondoren irakurtzen ikastearen arteko erlazioa ebaluatzea izan zen. Hirugarren helburua alfabetatze-esperientzia goiztiarren eta irakurketaren arteko erlazioa ebaluatzea izan zen. Hiru ume-talde, haurtzaindegiko bi ume-talde eta 1. mailako haurren talde bat izan ziren azterlanean. Hiru haurren taldeek 3. mailara arte jarraitu zuten ikerketan.
Emaitzen artean, ipuinen irakurketa haurren hizkuntza hartzailearen garapenarekin lotu zen, eta gurasoek hezkuntzari buruz egindako txostenak, berriz, haurren alfabetatze goiztiarreko gaitasunekin lotu ziren. Hala ere, ipuin-liburuen eraginpean egoteak ez zituen haurren alfabetatze-trebetasunak iragarri. Beraz, ikertzaileek iradokitzen dute gurasoen edota senide nagusiagoren baten gida garrantzitsua dela umeen alfabetatze-trebetasunak garatzeko.
Zeintzuk dira ikerkuntza honen inplikazioak guraso eta irakasleentzat? Irakasleek gomendatu dezakete gurasoek seme-alabei irakur diezaietela horiek deskodetze-trebetasunak bereganatzen hasi baino lehen eta ondoren; izan ere, hizkuntza hartzailearen garapenaren aurrerapen goiztiarra prediktiboa da epe luzera, hiztegia eskuratzeko eta irakurketa ulertzeko.
Egilea: Ane López de Aguileta
