End Violence Against Children aliantzak finantzatutako Disrupting Harm proiektuak, non UNICEF, Interpol eta ECPAT elkarlanean ari diren, dibulgazio-koadernotxo bat argitaratu berri du. Bertan, sexu-esplotazioaren egoerari eta adingabeenganako online abusuei buruz herrialde ezberdinetan jasotako ebidentziarik garrantzitsuenak jasotzen dira, eta salaketarako eta prebentziorako oinarrizko estrategiak proposatzen dira.
Abusuak edo esplotazioak dirauen bitartean, uneren batean teknologia digitalak, Internetekoak eta komunikaziokoak inplikatzen dituzten egoerei dagokienez, haurren sexu-esplotazioaz eta abusuaz ari gara. Erabat online gerta daiteke, edo gaizkileen eta haurren arteko lineako eta pertsonako interakzioen konbinazio baten bidez.
Ikerketa hamahiru herrialdetan egin da: zazpi Ekialdean eta Hego Afrikan eta sei Asiako hego-ekialdean. Herrialde guztietan inkestak eta elkarrizketak egin ziren 13.000 haur baino gehiagorekin, sexu-esplotazioa eta abusua jasan zutenak barne (1.059), bai eta zaintzaileekin eta haurren babesean lan egiten duten beste profesional batzuekin ere, ordena publikoko indarrekin, justiziako profesionalekin eta etxe askotako arduradunekin.
Txostenaren arabera, Disrupting Harm ebaluazio nazionalen lehen multzoaren bidez identifikatutako erronka asko munduko beste leku batzuetan egotea espero dute, nahiz eta desberdintasun garrantzitsuak izan haurren esperientzietan eta herrialde bakoitzak prebenitzeko eta eraginkortasunez erantzuteko duen gaitasunean eta prestakuntzan.
Disrupting Harm-en emaitzek erronka jartzen diete haurrek beren esperientzia txarrak kontatu nahi dituzten eta zergatik nahi dituzten usteei; horrela,
- Konfiantzazko eta gertuko pertsonak (lagunak, anai-arreba nagusiak, amak, gurasoak, irakasleak) askoz ere gustukoagoak dituzte umeek mekanismo formalak baino.
- Abusatutako haurren heren batek ere ez zion inori ezer esan, eta ez zen alderik egon adinagatik edo neska eta mutilen artean. Ia erdiak esan zuen ez zekitelako nora joan edo nori esan.
Halaber, datuek zenbait faktore kritiko nabarmentzen dituzte haurrek sexu-esplotazioko eta sexu-abusuko esperientziak kontatzeko:
- Haurrek abusuak jasaten ari direla identifikatzen jakin behar dute, eta zer egin behar duten egoera gelditzeko eta beren burua babesteko.
- Ziur egon behar dute ez dituztela epaituko kontatzen dutenean, eta uste osoa izan behar dute inork ez duela zalantzan jarriko esaten dutena, eta ez dituztela egoeraren erantzule egingo.
- Beren begiekin ikusi behar dute daukaten guztia arretaz eta konfidentzialtasunez tratatuko dela.
- Haurrenganako sentsibilizazio-mezuek eta konfidentzialei emandako erantzunek argi eta garbi adierazi behar dute sexu-esplotazioa eta -abusua ez direla inoiz haurraren errua.
Disrupting Harmek gomendio asko egiten dizkie familiei, erakundeei, eskolei eta abarri prebentzioa eraginkorra izan dadin. Besteak beste, honako hauek nabarmentzen ditugu:
- Utzi haurrei “Internet arriskutsua” dela esateari, gaur egun online egotea beste erremediorik ez baitute eguneroko bizitzan parte hartzeko, ikasteko eta besteekin harremanak izateko. Orientazio espezifikoa eta praktikoa behar dute harremanak modu seguruan izateko eta gauzak gaizki ateratzen direnean zer egin behar den jakiteko.
- Sentsibilizazio-ahaleginak, lehenik eta behin, haurrekin harremanetan dauden pertsonei zuzendu behar zaizkie (ikaskideak, anai-arrebak, lagunak, familia, zaintzaileak eta irakasleak); izan ere, Disrupting Harm-erako elkarrizketetan parte hartu zuten abusuak paraitutako haurrek azaldu zutenez, eskolak eta komunitate-sareak ziren laguntza eskatzeko ingurune ez hain beldurgarriak. Sentsibilizazio horrek, gertatu zenagatik ez epaitzeaz eta erruduntzat ez jotzeaz gain, laguntza emozionalaren garrantziaz eta egoera latzetik ateratzeko tresnez jardun behar ditu.
- Oso garrantzitsua da haurrak eroso sentitzen diren inguruak sustatzea, lotsarik pasatu gabe pertsona helduei harremanei eta sexuari buruzko galderak egiteko, zalantzak planteatzeko.
Azken batean, beharrezko informazioa izan behar dugu, eta enpatia eta segurtasuna transmititzen jakin behar dugu, haurrek guregana jo ahal izan dezaten, badakitelako lagundu egingo diegula, ez ditugula epaituko, ezta gertatutakoaren errua botako ere.
Egilea: Luisa Maria Puertas
