Azterlanaren helburua, sehaska-aretoaren testuinguruan, bizitzaren lehen 18 hilabeteetan bikoteekiko interakzioan hedatzen den harreman-esparrua eta eraikuntza kulturalaren fenomenoa aztertzea izan zen. Ikuspegi kualitatiboa erabili zen, eta datuak bildu ziren elkarrizketen, behaketa parte-hartzailearen eta haurtxoen interakzio-egoeren analisi mikrogenetikoaren bidez.

Aurkezten den azterlana kasu-azterketa gisa planteatu zen, non sehaska-aretoko taldea –hau da, haurtxoak eta talde tekniko pedagogikoa– azterketa-kasutzat hartu baitzen. Azterlana 2012an egin zen, Txileko hegoaldeko hiri batean. Taldea bost neskatok eta lau mutikok osatu zuten, talde tekniko pedagogikoaz (haur hezitzaile bat eta eskolaurreko hezkuntzako bi teknikari) eta mutiletako baten amaz gain.

Lehenengo fasean, hasierako datuak bildu ziren behaketa parte-hartzaileko saioen bidez, eta lehen egilea sehaska-aretoko eguneroko jardueretan sartu zen, areto barruko beste heldu bat bezala. Bigarren fasean, talde tekniko pedagogikoari elkarrizketak egin zitzaizkion, lehenengo fasean egindako ariketa analitikoa oinarri hartuta.

Emaitzak:
– Bikoteen arteko interakzioek haur bakoitzaren esanahien eraikuntzan duten lekua nabarmentzen da, baita helduen eta haurren arteko harreman-esparruan gertatutakoarekiko bereizketa ere. Keinuen erresonantzia eta begirada harreman-ardatzak dira, kulturarekin eta parekoen artean partekatutako esanahiak txertatzearekin lotuta daude, eta ikaskuntza berrien hedapena bultzatzen dute.
– Bitartekaritza semiotikoan helduen ekintzak duen garrantzia identifikatzen da, interakzio-egoeren bilakaeran kultura transmititzen, eguneratzen eta eraikitzen ari den ekintza dialogiko gisa.
– Sartu gabeko bitartekaritzatzat har daitezkeen egoerak daude. Harreman-dinamiken aniztasun horrek espazio bat irekitzen dio ikasgelako esperientzien aniztasunari, eta ikaskuntza zabaltzen eta kulturaren eraikuntza aberasten du.
– Ikerketaren emaitzek, beraz, garapen- eta ikaskuntza-prozesuak fenomeno konplexu eta dialogiko gisa ulertzea ahalbidetzen dute, adin desberdinetako beste interakzio mota dakartenak, keinuen, begiradaren eta bitartekotzaren erresonantzia-prozesuen bidez.

Lan horrek eskolaurreko hezkuntzaren lehen zikloaren egokitasunari buruzko eztabaida aberasten duten elementu berriak jartzen ditu mahai gainean, bereziki bizitzako lehen hiru urteetan ama-zaintza esklusiboen alde egiten duten korronteekiko kontrasteari dagokionez. Aurkezten den ikerketaren aurkikuntzek adierazten dute bikoteekiko interakzioa bizitzako lehen etapetatik dela garrantzitsua, ez baitira nahitaez etxe nuklear baten testuinguruan aurkitzen.

Nabarmentzekoa da analisi mikrogenetikoaren aberastasuna, datuak aztertzeko metodo gisa, eta analisi hori estrategia etnografikoen bidez sakontzearen egokitasuna.

Azken baieztapen gisa, garrantzitsutzat jotzen da azpimarratzea ikerketa parekoen arteko harreman-fenomenoari buruzko elkarrizketarako irekiera gisa proposatzen dela bizitzako lehen urteetan.

Egilea: Laura Gutierrez