Urtero otsailaren 11n ospatzen den Emakumeen eta nesken zientziako nazioarteko eguna Nazio Batuen Batzar Nagusiak onartu zuen, zientzian emakume eta neskentzat sarbide eta parte-hartze osoa eta ekitatiboa lortzeko eta, gainera, genero-berdintasuna eta emakumeen eta neskatoen ahalduntzea lortzeko. UNESCOk eta NBE-Emakumeek antolatzen dute egun hori, emakumeek eta neskek zientzian parte hartzea eta parte hartzea sustatzen duten gizarte zibileko erakundeekin eta bazkideekin lankidetzan.
Parte-hartzearen adibide gisa, Otsailaren 11ko ekimena ekarri dugu Kaierara. Ekimen horretan, boluntario-talde batek, bere webgunearen bidez, emakume zientifikoen, teknologoen, ingeniarien edo matematikarien lana ikusarazten laguntzeko jarduerak antolatu eta/edo horietan parte hartu nahi duten pertsonen parte-hartzea sustatu eta koordinatzen du (unibertsitateko irakasleak, familiakoak, ikastetxeetako irakasleak, kultura-zentro bateko langileak, museo bateko langileak). Jarduera horiek ikastetxeetan, unibertsitateetan, ikerketa-zentroetan edo teknologia-zentroetan, museoetan, kultura-zentroetan, liburutegietan, liburu-dendetan, dendetan, tabernetan, antzokietan, enpresetan eta abarretan egin ohi dira, baina egungo egoera kontuan hartuta, antolatzaileek dei egiten dute aurten ahal dela on line egiteko. Antzeko beste ekimen bat zabaltzen ari da sare sozialen bidez.
Parte-hartzearen beste adibide bat da FECYT, Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioaren mendeko Fundazioa. Egun hori ospatzeko, emakumeak zientzian duen egoerari, oztopoei eta genero-berdintasuna sustatzeko jarduera-eremuei buruzko solasaldi bat, youtuben bidez, transmititzeaz gain, “Picture a Scientist” dokumentala emango du, Ian Cheneyk eta Sharon Shattuckek zuzenduak. Beren ibilbidean zehar, baina emakumeentzako kapitulu berri bat idazten ari diren ikertzaileen mugimendua ere kontatzen dute.
Filmean zehar, Nancy Hopkins biologoak, Raychelle Burks kimikariak eta Jane Willenbring geologoak zientzietan izan dituzten esperientzietara eramango dituzte ikusleak, jazarpen basatitik hasi eta desaire sotileko urteetaraino. Film luzeak ikertzaile bikainak ezagutzeko aukera ere ematen du, bi sexuetako gizarte zientzialariak, neurozientzialariak eta psikologoak, zientzia askotarikoagoa, bidezkoagoa eta guztientzat irekiagoa izateko ikuspegi berriak ematen dituztenak. Dokumentala otsailaren 8tik 11ra egongo da eskuragarri online, izena eman ondoren, plazak mugatuak baitira.
Euskeraz ere eguna ospatzeko materialak topa ditzakegu Elhuyar fundazioaren webean, batzuk aurreko urteetan egun horretarako preseski prestatutakoak dira eta beste batzuk, aldiz, urtean zehar eskolentzako jarduerak dira: zuzeneko zientzia-esperimentuak eskainitakoak LIVE! proiektuaren bitartez
Aurreko edizioetan bezala, NBE-Emakumeetako, UNESCOko eta beste instantzia altu batzuetako liderrek zientzietan emakumeen eta nesken alde egindako adierazpenak egingo dituzte, eta berriro eskatuko dute erakunde guztien eta pertsona guztien inplikazioa, desberdintasunarekin amaitzeko, bai zientzien esparruan, bai beste arlo batzuetan.
Gu ahots horiekin guztiekin bat egiten dugu, baina otsailaren 11 urtean 365 egunekoa izan dadila eskatzen dugu; izan ere, gizadiak dituen erronka handiei aurre egiteko, klima-aldaketatik hasi eta Big daten kudeaketara arte, zientzia eta emakumeen potentzial guztia, adimena eta sormena behar-beharrezkoak dira.
Egilea: Luisa Mari Puertas
