Periódico Educación-etik itzulita
Diagnostiko-probak edo PISA bezalako proba ofizialek jasotzen dituzten kritika ugarik arrazoia dute, baina gehienetan muga gaindiezinak dira hain populazio zabaletan aplikatzen diren probetan. Muga horietako bat da proba horiek oso ondo egiteak sistema hezitzaile osoak dituen baliabide guztiak baino gehiago eskatuko lituzkeela. CREAk, UNESCOrekin eta OCDErekin batera, PISAren hastapenetan parte hartu zuen eta posible ziren hobekuntza batzuk proposatu zituen; UNESCO ados zegoen, baina OCDEk ez zuen onartu eta CREAk alde egin zuen. Orain hobekuntza horietako batzuk sartzen hasi dira eta CREA berriro ari da prozesu horretan lankidetzan. Badaki ezin dela oso ondo egin eskuragarri dauden baliabideekin.
Badira proba ofizialak kritikatu eta eskoletan kanpotik ezarritako zerbait direla esaten dutenak, baina gero kontraesan handia egiten dute: beraiek sortutako tresnak edo defendatzen dituzten baliozkotutako eskalak inposatu nahi izaten dizkiete eskoletan. Diagnostiko-probak eta beste ebaluazio ofizial batzuk hauteskunde libreetan bozkatuak izan diren pertsonek erabakitzen dituzte; legitimitate demokratiko hori dute. Aldiz, beste tresna eta eskala horiek ez dute inolako legitimitate demokratikorik, eta horiek inposatzea antidemokratikoa da.
Jarrera autoritario hori sarritan saiatu izan da justifikatzen proposamenaren ustezko kalitate zientifikoan oinarrituta. Gaur egungo zientziaren bi betekizunekin —eta horietan “Ikasketa Komunitateak” proiektua aitzindari izan zen—, argi geratzen da ez dutela kalitate zientifiko hori. Lehenik, frogatu beharko lukete eskala baliozkotu horiek erabilita eskolen emaitzak hobetzen direla, hau da, inpaktu soziala hobetzen dela eta ez okertzen. Bigarren betekizuna da elkarlanean sortzea, “Ikasketa Komunitateen” ikuspegi dialogikoarekin bat datorrena, eta eskala baliozkotu horiek elkarrizketarik gabe egin dira, elkarlanik gabe.
Pertsona berberak, seme-alabek batxilergoa amaitzen dutenean, kezkatuta egoten dira selektibitatea gainditu dezaten; ez dute esaten selektibitatea txarra denez ez zaiola kasurik egin behar eta, ordez, baliozkotutako eskala horietako bat pasatzea nahikoa dela.
Egileak:
Marta Soler, Harvard Unibertsitateko doktorea. Bartzelonako Unibertsitateko katedraduna.
Garazi López de Aguileta, Wisconsin-Madison Unibertsitateko doktorea.
Ramón Flecha, Bartzelonako Unibertsitateko katedradun emeritua. Google Scholar nazioarteko ranking zientifikoan lehen postuan sailkatua “genero indarkeria” eta “inpaktu soziala” kategorietan. REVERS-EDeko zuzendaria.
Argazkia: Freepik
