Urtebete igaro da pandemiaren ondorioz publizitate handiko konferentzia zientifiko bat bertan behera utzi zutenetik. Nature aldizkariaren 900 irakurleri baino gehiagori egindako inkesta baten arabera, urtebetean lineako ikerketa-aurkezpenetan nabigatu ondoren, inkestatutako gehienek (% 74) uste dute bilera zientifikoek birtualak izaten jarraitu beharko luketela, edo osagai birtual bat izan, pandemia amaitutakoan.

Elkarrizketatutako zientzialariek onura handiak kontatzen dituzte. Ikertzaile askok inoiz baino bilera gehiago egin ahal izan dituzte lineako atariei esker, beren irakasle-lana edo familia-kontziliazioa arriskuan jarri gabe. Beste batzuek, bidaiaren kostua eta logistika direla eta, lehen pentsaezinak ziren hitzaldietan parte hartu ahal izan dute. Gainera, beste edozein talde profesionalek baino gehiago, ikasleek kostu txikiagoan gozatu dute bilera birtualez, eta kasu askotan ikasleak doan joan ahal izan dira hitzaldi horietara. Aniztasun funtzionalak dituzten zientzialariek ere ohartarazi dute hitzaldi birtualek beren irisgarritasuna areagotzen dutela.

Bestetik, zientzialariek bilera birtualek eskaintzen duten karbono-aztarna txikiagoa ere baloratzen dute. Hori da, hain zuzen, onurarik handiena jarduera profesionaletako karbono-ekoizpena monitorizatzen ari zirenentzat, beharrezkoa ez den bileretara bidaiatzea saihesten baitzen eta karbono-aztarna txikiak dituzten bilerei lehentasuna ematen baitzitzaien.

Hala ere, zailtasun asko gainditu behar izan dira. Alde batetik, hainbat ordutegi-eremu, plataforma digital egokiak, pantaila-denboraren nekea eta, batez ere, ikertzaileak ados daude eragozpenik handiena kontaktuak ezartzeko aukerarik eza dela, konexio pertsonalak eta lankidetzak egiteko aukera gutxiago baitago. Beste alde batetik, zailtasunetako bat graduatutako ikasleak beren sareko beste kide batzuekin konektatzea izan da, egunen batean aholkulari edo laguntzaile gisa balio lezaketenak, nahiz eta batzuek uste duten beren karreran hasten direnak ez direla hain beldur izango saio birtualetan galderak egiteko eta pertsona berriengana iristeko, zientzialari nabarmenengana barne, aurrez aurreko bilerekin alderatuta. 

Orain, birtual bihurtzeko erronka gainditu ondoren, konferentzien antolatzaileek logistika eta finantzazioa kontuan hartu beharko dituzte, bi munduetako onena nola uztartu aztertzeko, eta aurrez aurreko bilerak berriz hasten direnean elementu birtualak txertatu beharko dituzte. Hori erronka handia da; izan ere, aurrez aurreko hitzaldietarako lekuak eta plataforma birtualak ordaintzea, ziurrenik, ezinezkoa izango da gizarteko hitzaldi espezializatuen antolatzaile txikienentzat.

Beste batzuek espero dute bileren antolatzaileek plataforma birtualek dakarten irisgarritasun handiari lehentasuna ematen jarraitzea. Etorkizunean bilerak aurrez aurre bakarrik egiteak are kalte handiagoa eragin liezaieke COVID-19aren aurkako txertaketa-tasa txikia duten herrialdeetako ikertzaileei.

Eskoletan eta institutuetan ere, plataforma digitalei esker, aukera paregabeak izan ditugu kongresu zientifikoetan eta irakasleon eta familien prestakuntzarako tertulia zientifiko dialogikoetan parte hartzeko, eta, egoera berezi hau pasatu eta gero, online egiteak ematen dituen abantailak/aukerak ez baztertzea espero dugu.

Egilea: Isabel Mendizabal